Tijdig afronden van de behandeling en waar nodig doorverwijzen of overdragen kan niet alleen de druk op de ggz en daarmee de wachtlijsten én kosten reduceren, maar kan het gesprek over samen beslissen stimuleren en eigen regie van de patiënt bevorderen. Door concrete behandeldoelen te stellen, samen duidelijk afspraken te maken over wederzijdse verwachtingen, evaluatiemomenten en verwachte resultaten en maakt het makkelijker een gezamenlijke keuze te maken over afronden, overdragen, bijstellen of continueren van de behandeling.
Uit een inventarisatie van de verschillende kwaliteitsstandaarden in de ggz blijkt dat de thema’s triage, verwijzing, diagnostiek en behandelen volop aan bod komen, maar dat evalueren, doorverwijzen en afronden van behandelingen en overdracht minder goed omschreven staan. Om de druk op de ggz te verlagen en bij te dragen aan goede kwalitatieve zorg onderzoekt Akwa GGZ hoe ze de brede ggz hierin kan ondersteunen en ontwikkelt ze daarvoor nieuwe activiteiten in 2023. Om een beter beeld te krijgen van de huidige praktijk, welke knelpunten worden ervaren en welke ondersteuning nodig is, hebben we een enquête uitgezet over afronden van de behandeling via het online panel van Akwa GGZ. De enquête is door 541 behandelaren ingevuld (een respons van ruim 40%).
Belangrijkste bevindingen en vervolg
- Tijdig afronden kan bijdragen aan het verkorten van de wachtlijsten
Bijna twee derde van de respondenten geeft aan dat beter worden in het afronden van behandelingen kan bijdragen aan het verkorten van de wachtlijsten. Tegelijk vinden veel zorgprofessionals het moeilijk om een behandeling af te ronden. Bijvoorbeeld omdat patiënten niet willen afronden, er steeds behandeldoelen bijkomen of doorverwijzen of overdragen moeizaam gaat.
- Geen beleid en geen aandacht voor tijdig afronden behandeling in de opleiding
Respondenten geven aan dat er niet altijd beleid is omtrent afronden binnen hun organisatie, of dat beleid in ieder geval niet bij hen bekend is. Professionals geven ook aan dat er weinig aandacht is voor afronden van de behandeling in de opleiding.
- Doelen stellen is belangrijk, maar wordt niet altijd gedaan
Een grote meerderheid (85%) van respondenten geeft aan dat heldere behandeldoelen stellen nodig is om de behandeling later goed af te ronden. Het wordt, bij aanvang van de behandeling, lang niet altijd besproken op basis van welke behaalde doelen de behandeling kan worden afgesloten. Slechts 56% doet dit altijd of vaak. Als de hulpvraag wijzigt tijdens de behandeling, passen respondenten vaak de behandeldoelen aan. Alleen noteren ze die wijzigingen lang niet altijd in het behandelplan. Nog geen derde van de respondenten geeft aan dat zij aan het begin van de behandeling goed kan inschatten hoe lang deze gaat duren. Ook wordt lang niet altijd besproken wanneer de behandeldoelen geëvalueerd worden. Bijna een derde van de respondenten doet dit slechts soms of nooit.
- Zorgprofessionals hebben behoefte aan ondersteuning in het proces van afronden
Afronden is lang niet altijd aan bod gekomen tijdens de opleiding van professionals, geven respondenten aan. Ze hebben veel behoefte aan ondersteuning rondom afronding. Overleg met collega’s wordt het vaakst genoemd. Maar ook veel zorgprofessionals zouden baat hebben bij beleid binnen de organisatie en aan duidelijke kwaliteitsstandaarden.
Vervolg
Voor Akwa GGZ is opvallend dat 37% van de respondenten aangeeft duidelijke richtlijnen nodig te hebben over afronden van de behandeling. Daar zou Akwa GGZ een rol in kunnen spelen
door in alle stoornis specifieke zorgstandaarden een aparte paragraaf over het afronden van
de behandeling toe te voegen, of door het ontwikkelen van bijvoorbeeld een nieuwe generieke module over het tijdig afronden van de behandeling. Deze opties werkt Akwa GGZ verder uit en legt een advies voor aan de Kwaliteitsraad van Akwa GGZ.
