Er was een vervanger vorige week. De docente schilder- en tekenkunst werd vanwege een oogoperatie waargenomen. De man hield een exposé; hij was er al mee begonnen toen mijn lesgenoten en ik binnendruppelden en ging er daarna nog zeker een half uur vurig mee door. Er is geen slecht of lelijk!, betoogde hij.
Dat wat we betitelen als ‘niet mooi’, is vooral nieuw voor ons; het is onbekend materiaal voor ons netvlies en brein. Omdat we er onbekend mee zijn, vervolgde de docent, bevreemdt het ons en wijzen we het af – als een soort geruststelling, als een hantering van het ongemak – en distantiëren we ons van het beeld. ‘Wat de boer niet kent, dat eet hij niet’ – zo dus. Om het nieuwe te leren waarderen, moet je je erin verdiepen: wat heeft de kunstenaar ons met zijn werk willen vertellen? Het is aan de maker om zich te verantwoorden; wat is het verhaal, waarom heeft de kunstenaar bepaalde keuzes gemaakt? Een goed werk vraagt dus om voorbereiding, om denkwerk, opdat het juiste verhaal wordt verteld.
We luisterden geboeid naar zijn betoog; de vervanger maakte indruk. Waarom wij het schilderen in ’s hemelsnaam met plezier, in onze vrije tijd, aangingen? Het was noeste arbeid, althans zo was het voor hem. Hij structureert zijn dag, verricht zijn arbeid in het atelier, en laat het werk achter zich wanneer hij naar huis gaat; zijn vrije tijd tegemoet. De genoegdoening die hij aan zijn vak ontleent, bestaat eruit iets te scheppen; iets te maken wat er daarvoor nog niet was.
‘Wat de boer niet kent, dat eet hij niet’
Dat brengt me bij ons vak als gz-psycholoog of klinisch psycholoog: is ons ambacht er niet op gericht ervoor te zorgen dat mensen het leven beter aankunnen? En draagt de
Premium
Wil je dit artikel lezen?
Al abonnee? Log dan in
