Voor veel bedrijven is december een drukke maand, want allerlei zaken moeten worden afgerond voor het nieuwe jaar begint. In de ggz daarentegen, kan het in de periode voor de jaarwisseling verdacht rustig worden. Sommige cliënten komen niet opdagen voor intakes of willen behandelingen pas starten in januari. Andere cliënten willen hun behandeling juist snel afronden, nog voordat het nieuwe jaar aanbreekt. De reden daarvoor is niet dat hun problematiek plotsklaps verdwenen is, maar dat mensen op deze manier veel geld willen besparen. Sinds twee jaar wordt de eigen bijdrage aan de behandeling immers niet meer eenmalig verrekend bij de start van de behandeling, maar per kalenderjaar. Een behandeling die bijvoorbeeld in december start met een intake kost cliënten vrijwel altijd het volledige eigen risico en vanaf januari wordt het eigen risico dan opnieuw volledig aangesproken voor het vervolg van de behandeling.

Zo had ik in de verslavingszorg ook regelmatig cliënten die de behandeling aan het einde van het jaar wilden afsluiten, om niet opnieuw hun eigen risico kwijt te zijn; vaak waren dat jonge mensen die moeite hadden om rond te komen en die hun eigen risico daarom sowieso al op het maximumbedrag van 885 euro hadden gezet.

Tegelijkertijd kwamen veel van onze cliënten in de laatste weken van het jaar om dezelfde reden niet opdagen voor hun intakes, waardoor basispsychologen, gz-psychologen en verslavingsartsen hun geplande werk niet konden doen.

De mogelijkheid die cliënten tegenwoordig wordt geboden om het eigen risico fors te verhogen kan ervoor zorgen dat het aantal zorgmijders toeneemt. Het gaat daarbij veelal om mensen die geen hulp zoeken omdat ze de zorg te duur vinden, of om cliënten die behandelingen eerder afbreken dan gewenst, waardoor het effect ervan niet optimaal is.

Het eigen risico is op deze manier een perverse prikkel geworden, voor mensen die behalve met mentale problemen ook met financiële problemen kampen; voor die groep mensen die onze hulp juist zo hard nodig heeft.