Behandel je hoogtevrees met een app
Van je hoogtevrees afkomen zonder hulp van een therapeut? In vrijwel iedere app store is sinds kort een app te vinden die je in combinatie met een Virtual Reality-bril kan helpen om van je hoogtevrees af te komen: ZeroPhobia. ZeroPhobia is ontwikkeld door onderzoekers van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) en Universiteit Twente, onder leiding van VU-onderzoeker Tara Donker. In het tijdschrift JAMA Psychiatry publiceerden zij onlangs de (veelbelovende) resultaten van hun onderzoek naar de werkzaamheid van de app.¹ Het betreft een groot onderzoek onder 193 deelnemers met acrofobie (oftewel hoogtevrees), van wie de helft de app gebruikte en de andere helft op een wachtlijst stond. In een vergelijking tussen deze twee groepen vonden de onderzoekers bij de app-gebruikers een significante verbetering in de hoogtevreessymptomen. Een belangwekkend detail: omdat app-gebruikers wisten dat de VR-omgeving niet echt was, waren ze eerder bereid om aan hun angst te werken, en sommigen deelnemers vonden het gebruik van de app zelfs leuk. Nu hoogtevrees kennelijk ook effectief behandeld kan worden met een app willen de onderzoekers ook apps gaan ontwikkelen voor de behandeling van andere angsten en fobieën zoals vliegangst, spinnenangst en claustrofobie.
Bron
1.Donker, T., e.a. (2019). Effectiveness of Self-guided App-Based Virtual Reality Cognitive Behavior Therapy for Acrophobia: A Randomized Clinical Trial. JAMA Psychiatry. Epub ahead of print.
Er moet meer aandacht komen voor de psychische kwetsbaarheid voor depressie en angst. Dat is de belangrijkste boodschap van onderzoeker Sascha Struijs aan de klinische praktijk.¹ Voor zijn proefschrift onderzocht Struijs welke rol psychologische kwetsbaarheden spelen in het ontstaan en voortduren van depressieve stoornissen en angststoornissen. Hiervoor putte hij uit de Nederlandse Studie naar Depressie en Angst (NESDA). Psychologische kwetsbaarheid bestaat volgens Struijs uit de volgende onderdelen: toenaderings- en vermijdingsgedrag, cognitieve kwetsbaarheden (e.g. disfunctionele cognities) en persoonlijkheid (o.a. neuroticisme).
Uit de studie blijkt dat mensen met name kwetsbaar zijn voor het ontwikkelen van een angst- of depressieve stoornis als ze geneigd zijn moeilijke situaties te vermijden; als ze emotioneel instabiel zijn, introvert, en/of als ze naar hun gevoel weinig controle hebben over het leven. Naast de relatie met depressie en angst, ontdekten de onderzoekers ook dat psychologische kwetsbaarheid een verhoogd risico geeft op chroniciteit van een angststoornis en/of depressieve stoornis.
Psychologische kwetsbaarheden (en daaraan gerelateerde psychische klachten) blijken overigens vrij stabiel over de tijd. De onderzoekers adviseren om aandacht voor psychologische kwetsbaarheden te integreren in de behandeling en wijzen op het belang van preventie.
Bron
1. Struijs, S.Y. (2019). Psychological vulnerability in depressive and anxiey disorders. Proefschrift, Vrije Universiteit (VU), Amsterdam.
Het syndroom van Korsakov is een neuropsychiatrische aandoening die wordt veroorzaakt door thiaminedeficiëntie (vitamine B-tekort), wat gerelateerd is aan chronisch alcoholgebruik. Vanuit neuropsychologisch oogpunt wordt het syndroom vooral gekenmerkt door een geheugenverlies en door confabuleren (verzinsels vertellen). Korsakov gaat echter ook gepaard met andere neuropsychologische stoornissen die vooralsnog minder goed zijn onderzocht. Recent verscheen hierover een artikel in het tijdschrift Alcohol and Alcoholism, over een studie waarin de onderzoekers vanuit nieuwe theoretische inzichten en modellen naar de executieve functies van mensen met Korsakov keken.1 Executieve functies bestaan volgens hen uit drie belangrijke componenten: 1) inhiberende controle (inhibitie); 2) werkgeheugen (updating); en 3) cognitieve flexibiliteit (shifting). In de studie vergeleken de onderzoekers abstinente mensen met het syndroom van Korsakov met een gezonde, niet-alcoholische controlegroep. Bij de groep mensen met Korsakov waren stoornissen te zien in het executief functioneren van het werkgeheugen en in de cognitieve flexibiliteit, maar niet in de inhibitie. Afgaande op dit hernieuwde profiel adviseren de auteurs om in onderzoek en praktijk meer aandacht te hebben voor executieve functies van mensen met Korsakov.
Bron
1. Moerman-van den Brink, W.G. e.a. (2019). Executive functioning in patients with Korsakoff’s syndrome: a theory-driven approach. Alcohol and Alcoholism, 54(1), 23-9.
