Laatst sprak ik een patiënte die niet begreep waarom ze voor een drie uur durende afspraak bij haar verloskundige moest komen. Er zou verder onderzoek worden gedaan, begreep ze, maar zij begreep niet waar het onderzoek voor nodig is. De verloskundige had geen tolk willen bellen; dat deed ze nooit. Mijn cliënte maakt zich nu zorgen over of er misschien iets aan de hand is met haar ongeboren kindje, of met haarzelf, en ook weet ze niet wat er tijdens dat onderzoek gedaan zal worden. Haar verhaal: ze wil niet altijd haar dochters vragen om te vertalen. Ze schaamt zich voor de lichamelijke klachten die dan ter sprake zouden komen, dat wil ze haar dochters en zichzelf niet aandoen. Liever probeert ze de kwaal met allerlei middeltjes te bestrijden. En ze komt een heel eind. Verder ervaart ze dat ze dichter bij het traumaverhaal komt wanneer ze in haar eigen taal spreekt. In die taal zijn de ervaringen immers opgedaan; daarin zijn de woorden beschikbaar die de herinneringen levend(iger) maken. Het decor, de kleur, geur en alle sensorische info zijn dan voelbaar aanwezig.

Tot slot legt een tolk vaak een brug tussen tenminste twee culturele werelden. Voor sommige Nederlandse woorden zijn er geen Tigrinya of Arabische woorden voorhanden en dan kunnen de concepten alleen met een omweg worden benaderd. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. We weten hoe delicaat het kan zijn om met een ander te delen waarin je het diepst bent