Leven met chronische depressie | Een langdurige, onsuccesvolle depressiebehandeling zorgt er vaak voor dat zowel de cliënt als de behandelaar zich machteloos en gefrustreerd voelt. Mede daarom is er bij chronische depressie steeds meer aandacht voor Psychiatrische Rehabilitatie. Auteurs beschrijven het behandelprotocol PPEP4All en presenteren een casus.
Een 45-jarige cliënt heeft een geschiedenis van alcoholmisbruik. Ook kampt hij met ernstige somberheid, doodsgedachten, angst, een laag zelfbeeld, vermoeidheid en vermijdt hij sociale contacten. Zijn depressie kwam lang geleden voor het eerst op – toen hij werd ontslagen – en sindsdien heeft hij niet meer kunnen werken. In de ggz wordt bij hem een persisterende depressieve stoornis vastgesteld, in combinatie met alcoholmisbruik en een ongespecificeerde persoonlijkheidsstoornis. De patiënt heeft geen levenspartner, maar krijgt veel steun van zijn ouders, met name van zijn moeder. Zij maakt zich zorgen om haar zoon en zoekt naar haar rol in zijn herstel en in de suïcidepreventie. Voor zijn persisterende depressieve stoornis heeft de cliënt verschillende psychotherapeutische behandelingen doorlopen – zoals CGT, mindfulness therapie en psychofarmaca-behandelingen (volgens richtlijnen) – maar met onvoldoende resultaat. Nu is bij hem sprake van een ‘plafondeffect’: de cliënt is ’therapie-moe’ en heeft het gevoel dat hij de draad in zijn leven is kwijtgeraakt. Hij ervaart vooral psychosociale problemen die mede een rol spelen bij de persistentie van zijn depressieklachten. Mede hierdoor acht zijn behandelaar hem geïndiceerd voor een PPEP4All-behandeling.
Psychiatrische rehabilitatie
Normaal gesproken richt Psychiatrische Rehabilitatie (PR) – rehabilitatie door de inzet van zelfmanagementinterventies – zich niet zozeer op symptoomreductie, maar op het herstellen van het psychosociaal functioneren en het vergroten van de autonomie van de cliënt.1 De primaire doelstelling van PR is een verbetering van de kwaliteit van leven. Daarbij leert de cliënt rekening houden met zijn of haar chronische beperkingen en om realistische doelen te stellen,