Het schijnt dat wij als mensen irrationele keuzes maken op basis van kansen. Dit ontdekte Daniel Kahneman (zie pagina 18-19), die hiermee belangrijke bevindingen deed op het grensvlak van economie en psychologie. We blijken vooral kleine kansen te overschatten, zoals de kans om door een witte haai te worden aangevallen bij het zwemmen in zee in Australië.
Deze overschatting wordt nog eens versterkt naarmate we ons de gebeurtenis, in dit geval de aanval door de haai, levendiger kunnen voorstellen. Dat wordt ook wel availability genoemd. Heel handig om te weten voor verzekeraars, en die spelen hier ook listig op in.
Dat doet me denken aan het afsluiten van een extra verzekering voor een huurauto op vakantie. Wanneer je na een lange reis en lang wachten, in een lange rij bij het verhuurbedrijf staat – de rest van het gezin chagrijnig en moe buiten wachtend in de brandende zon – ben je volgens mij extra kwetsbaar voor deze kans-overschatting. De vaak wat dwingende medewerker wakkert de angst nog wat extra aan door de risico’s flink te benadrukken: ‘u realiseert zich dat als u nu schade krijgt u 900 euro eigen risico heeft? We houden dat direct in van uw creditcard.’
Het lijkt me ineens een behoorlijk groot risico en ik zie zoiets dan ook levendig voor me: een botsing in het buitenland, schade, formulieren, gesteggel met het verhuurbedrijf, heel lang wachten, hoge kosten en vervolgens in Nederland de afhandeling met de buitenlandse verzekeringsmaatschappij regelen. Daar hoor je wel horrorverhalen over. Maar ik had bij het boeken van de auto toch al een verzekering afgesloten? Ik heb daarom wel eens dapper ‘nee bedankt’ gezegd, maar ook daar zijn ze goed op getraind. Die verzekering die ik al had dekt ‘natuurlijk maar gedeeltelijk en de eventuele kosten kunnen erg oplopen.’ Ik hield stand, maar heb nog nooit zo voorzichtig en a-relaxed gereden als op die vakantie.
Nee, ik neem tegenwoordig gewoon die extra verzekering, ook al weet ik rationeel gezien dat het een irrationele beslissing is. Ik voel me dan een beetje belazerd, maar het rijdt wel heerlijk ontspannen.
