Met Familieminded wil MIND Landelijk Platform Psychische Gezondheid stimuleren dat hulpverleners in de ggz gaan samenwerken met familie van cliënten. De koepel van cliënten- en familieorganisaties heeft een sterrentraject gelanceerd om de ggz aan te moedigen ‘familieminded’ te werken.

Met ‘Familieminded’ stimuleert MIND het bewustwordingsproces bij zorgprofessionals ten aanzien van de behoeften van naasten en het daarnaar handelen. Daarom kent ‘Familieminded’ drie niveaus, gerepresenteerd door sterren. Daarbij hebben we de criteria met het volgende kader opgesteld:

1. Ster 1: Afdeling is reactief in samenwerking met naasten en doet daarmee meer dan alleen familiebeleid op beleidsniveau vormgeven. Deze afdelingen starten met het samenwerken en ondersteunen van familie en naasten.
   Dit wordt gemeten door middel van de Quickscan GGZ en de spiegelscan van MIND Ypsilon
2. Ster 2: De afdeling zet zich actief in ten behoeve van de rollen voor naasten. Lerend vermogen van de afdeling is hier van belang. Uitkomsten van de FTO worden actief gebruikt voor verbetering van de praktijk. Deze afdelingen willen altijd beter worden. Dit wordt gemeten aan de hand van het plan van aanpak dat de afdeling heeft opgesteld op basis van de uitkomsten van het familie tevredenheidsonderzoek (FTO).
3. Ster 3: Afdeling is interactief en proactief. Inzet op alle rollen is vanzelfsprekend in cultuur, structuur en werkwijzen van de afdeling. Deze afdelingen zijn boegbeelden en voorlopers in het samenwerken en ondersteunen van familie en naasten. Het meten gebeurt door een auditteam, dat een beoordeling geeft.

Als eerste in Nederland is het ABC Altrecht gelukt om eind 2019 de derde ster in de wacht te slepen van het sterrentraject Familieminded. Daarmee krijgt de afdeling voor jongvolwassenen de hoogste waardering voor haar inspanningen om familie en naasten een permanente plek in de behandeling te geven. De afdeling Kastanjehof van GGZ Centraal was de eerste die een ster won, later gevolgd door ook ster 2. Hier gaat het om adviestrajecten te maken, waarbij samen met de afdeling/team wordt gekeken wat er al goed gaat en waar ze aan kunnen werken, willen ze vanuit dit familie/naastenperspectief een bijdrage leveren.

De generieke module Samenwerken en ondersteunen van naasten van mensen met psychische problematiek uit de GGZ Standaarden is een belangrijke bron voor ‘Familieminded’. Daarin staat dat familieleden vier rollen kunnen hebben: informatiebron, co-begeleider, mantelzorger én zorgvrager. Ze zijn cruciaal voor het herstel van de cliënt, maar hebben zelf ook ondersteuning nodig.

Meer achtergronden over het aanvragen van sterren zijn te vinden op het MIND platform.

Bron: Zorgvisie, GGZ Connect

Gerelateerde informatie

• Focus op familie bij de behandeling van psychiatrische problematiek, Wiepke Cahn
• Een verslaving in huis – Zelfhulpboek voor naastbetrokkenen, R.J.Meyers, B.L. Wolfe
• Community reinforcement and family training (CRAFT) – Klinische procedures voor het trainen van familieleden van problematische alcohol- en druggebruikers, H.G. Roozen, R.J. Meyers, J.E. Smith
• Contextuele hulpverlening, Ieperen-Schelhaas
• Cognitieve gedragstherapie bij (lvb) jongeren met obesitas – Baas over obesitas, Ginkel, Adema