Iedereen heeft wel eens momenten van eenzaamheid ervaren. Hoewel dit gevoel onplezierig is, vormt het doorgaans geen onmiddellijk gevaar. Eenzaamheid kan zelfs dienen als een drijfveer om veranderingen aan te brengen in je sociale omstandigheden en zo dit gevoel te verlichten. Echter, wanneer eenzaamheid langdurig aanhoudt, kunnen er ernstige mentale en fysieke problemen ontstaan. Langdurige eenzaamheid kan zelfs een vergelijkbare impact hebben op de gezondheid als ernstige obesitas of het dagelijks roken van een pakje sigaretten. De gevolgen kunnen variëren van hart- en vaatziekten of depressie tot vroegtijdige dementie, en er is ook bewijs dat eenzaamheid verband houdt met een vroegtijdig overlijden.

Afgezien van de onderliggende oorzaken, blijkt uit onderzoek dat sommige groepen mensen meer risico lopen op het ontwikkelen van gevoelens van eenzaamheid. Eenzaamheid is vaak een uitkomst van onderliggende sociale problematiek zoals armoede, schulden, psychische kwetsbaarheid, ziekte, beperkte mobiliteit, ongeschikte woningen en overbelasting door mantelzorg (Van de Maat, 2019).

De statistieken van het CBS onthullen een zorgwekkende realiteit, waarbij bijna de helft (49%) van de Nederlandse bevolking zich eenzaam voelt, terwijl één op de tien als sterk eenzaam wordt geclassificeerd. Eenzaamheid blijkt niet beperkt te zijn tot ouderen; het treft alle leeftijdsgroepen. Bovendien laten gegevens van de GGD, CBS en RIVM zien dat gevoelens van eenzaamheid de afgelopen jaren onder alle leeftijdsgroepen zijn toegenomen, deels als gevolg van de dubbele vergrijzing en de nasleep van de coronapandemie.

Verschillende vormen van eenzaamheid

Eenzaamheid is altijd een persoonlijke ervaring; niet iedereen in dezelfde situatie