Mensen met aanhoudende lichamelijke klachten lijden soms meer aan de uitzichtloosheid van hun situatie dan aan de klachten zelf. Sinds enkele jaren behandelt TOP GGz-centrum Altrecht Psychosomatiek Eikenboom (Zeist) hen met Lichaamsgerichte Mentalisatie Bevorderende Therapie (L-MBT). Behandelaar Suzanne Pielage stond aan de wieg van deze behandeling.
Doelen jullie met ‘aanhoudende lichamelijke klachten’ niet gewoon op Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke klachten (SOLK)?
‘Zo heetten zulke klachten tot voor kort, want zo stonden ze omschreven in de DSM-4. Maar tegenwoordig spreken we liever over aanhoudende lichamelijke klachten of somatische symptoomstoornissen, zoals ze in de DSM-5 worden genoemd. Het gaat om patiënten met langdurige en meervoudige klachten zoals pijn, vermoeidheid of de regelmatige uitval van een lichaamsdeel. Die klachten zorgen vaak voor ernstige beperkingen in het dagelijkse leven, waardoor patiënten ook andere problemen kunnen ervaren, onder meer in angst en stemming. Voordat ze bij ons aankloppen, hebben ze vaak al tevergeefs elders hulp gezocht. Voor sommige patiënten zijn wij het laatste station.’
Wat kan een psycholoog doen voor mensen met lichamelijke klachten?
‘Dat vragen veel patiënten zich ook af: waarom ben ik met mijn medische klacht naar de ggz verwezen? Ze hebben gelijk, in zoverre dat wij niet direct ingrijpen op de lichamelijke klacht. Maar zo’n klacht heeft vaak meerdere oorzaken. Daarom werken wij vanuit het bio-psycho-sociale model, waarbij we alle aspecten van een klacht meenemen in de behandeling.
De mate waarin mensen gebukt gaan onder hun fysieke problemen wordt namelijk sterk beïnvloed door hoe ze ermee omgaan. Lukt het ze om de klacht een plek in hun leven te geven? Dat is de kernvraag.’
En dat is patiënten die bij jullie komen niet gelukt?
‘Nee. De teleurstellingen waar zij in het medisch circuit tegenaan zijn gelopen, en het feit dat ze niet meer