Na het lezen van Laat ze maar denken, betrap ik mezelf er geregeld op dat ik, – wanneer ik onbedoeld met een vlek op mijn shirt loop of wanneer ik iets raars zeg of doe -, tegen mezelf zeg: ‘Ach, laat ze maar denken.’ Een bevrijdende gedachte. Maar in dit zelfhulpboek voor mensen met sociale angstklachten gaat het niet om de acceptatie van onbedoelde vlekken op kleding of het onbedoeld doen of zeggen van rare dingen; nee, Laat ze maar denken staat boordevol oefeningen waarin je juist expres vlekken op je kleding maakt en rare dingen zegt en doet. Het boek volgt hiermee de principes van social mishap exposure, vrij vertaald: het blootstellen aan sociaal misgrijpen.1
Bij social mishap exposure oefenen cliënten met het opzettelijke schenden van sociale omgangsvormen. Ze gedragen zich expres dom, gek of irritant om daarmee opzettelijk de door hen gevreesde negatieve consequentie uit te lokken (zoals afwijzing). Voorbeelden van oefeningen uit het boek zijn: bellen naar een doe-het-zelfzaak met de vraag of ze mango’s verkopen — ‘blijf aan de lijn, vul stiltes niet op en blijf vragen naar mango’s.’ Een ander voorbeeld is om aan willekeurige mensen te vragen of zij een foto van je willen maken, terwijl jij gekke bekken trekt of een gekookt ei op je hoofd kapotslaat. Social mishap exposure gaat dus een stuk verder dan de reguliere exposure, waarbij cliënten met ‘normaal’ sociaal gedrag oefenen en daardoor merken dat de ‘rampen’ waar ze bang voor zijn,
Steengoede titel, steengoed boek
Onlangs verscheen het zelfhulpboek Laat ze maar denken. Tem je sociale angst van psychotherapeut Rob Faltin. Het is een zelfhulpboek met oefeningen waarin mensen zichzelf blootstellen aan sociaal ongemak om van hun sociale angst af te komen. Een boekrecensie.