Wie herinnert zich nog de aflevering ‘Geboren in een verkeerd lichaam’, uit de alom bejubelde quasi-realistische documentaireserie ’30 minuten’ van Arjan Ederveen, waarin hij boer Tjalling speelt die erachter komt dat hij zich een Surma voelt, een afstammeling van een Afrikaanse stam, en die in ’transraciale transitie’ is? Dit alles gefilmd op een boerderij, inclusief Gronings accent, grote gaten in zijn oorlellen en een schotel in zijn onderlip. Ondenkbaar dat zoiets nu, 27 jaar later, nog gemaakt zou kunnen worden zonder een heleboel mensen te kwetsen. Maar misschien was dat toen ook al zo.

In 1996 liep ik na mijn studie een tijdje stage bij het VUmc, waar ik ook een paar keer mee mocht kijken bij de toenmalige genderpoli. Door de relatieve onbekendheid van het fenomeen genderdysforie en de prille behandelmogelijkheden kwamen mensen vaak pas op latere leeftijd hulp zoeken. Een transvrouw (iemand die het mannelijke geslacht had, maar zich vrouw voelde) die daar een keer met haar gezin op het spreekuur kwam, is me tot op de dag van vandaag bijgebleven. Ze was toen al ver in de 40, had puberkinderen en woonde in een klein dorp. Zij was net begonnen aan haar medische transitie naar vrouw. Dat betekende dat zij zich al wel een tijd als vrouw kleedde, maar nog geen volledige medische transitie had ondergaan. Het ontroerde mij toen hoe haar echtgenote en haar kinderen haar steunden in dit proces, ondanks dat ze het heel moeilijk vonden en ook veel schaamte hadden. Het hele dorp